Aby przedsiębiorstwa mogły się rozwijać i odnieść sukces, muszą zrozumieć i wykorzystać siłę motywacji pracowników. Im bardziej zmotywowani są pracownicy, tym więcej dają z siebie. Są bardziej wydajni, kreatywni i zaangażowani.
Motywacja jednak nie jedno ma imię. Nie do każdego pracownika da się zastosować ten sam schemat postępowania, dlatego zrozumienie różnych rodzajów motywacji jest kluczem do wykorzystania jej dla dobra firmy i samych pracowników.
W tym artykule opisuję różne rodzaje motywacji pracowników i wyjaśniam, jak je rozpoznać oraz wspierać. Z lektury tego tekstu dowiecie się też, jak system do zarządzania nauką (LMS) poprawia motywację pracowników, oferując im dopasowane szkolenia i projektując spersonalizowane ścieżki rozwoju.
Motywacja w miejscu pracy
W teorii zarządzania motywację możemy rozumieć jako czynnik wyznaczającym poziom, kierunek i trwałość wysiłków podejmowanych w pracy [1]. Inna definicja wyjaśnia ją jako coś, co wywołuje, ukierunkowuje i podtrzymuje zachowania ludzi [2].
Czy rozpoznanie motywacji pracowniczej jest łatwe? Nie, ale istnieją narzędzia i metody, które to ułatwiają. Np. zbieranie regularnego feedbacku, rozmowy 1:1 z pracownikami czy anonimowe ankiety. To zaś można uprościć jeszcze bardziej, rozumiejąc różne rodzaje motywacji pracowników i o tym właśnie jest ten artykuł.
Dlaczego zrozumienie motywacji pracowników i czynników ją kształtujących jest niezbędne? Ponieważ pozwala podejmować świadome i skuteczne działania na rzecz zwiększenia efektywność pracy i satysfakcji z jej wykonywania. W interesie każdego menedżera leży opracowanie takiej strategii motywacji pracowników, która nie tylko wzmocni ich zaangażowanie, ale także zachęci ich do podnoszenia kwalifikacji oraz w konsekwencji zwiększy retencję pracowników. Mam nadzieję, że wyjaśniając różne rodzaje motywacji pracowników, pomogę wam lepiej zarządzać karierami pracowników w organizacji.
Lepsza motywacja pracowników to:
- większa retencja pracowników,
- wyższy poziom satysfakcji z pracy,
- chęć do nauki i samorozwoju,
- gotowość do polecania firmy na zewnątrz,
- poczucie uczestniczenia w czymś ważnym,
- większa kreatywność i zaangażowanie,
- wyższa wydajność pracy.
Rodzaje motywacji pracowników – 5 przykładów z wyjaśnieniem
Jednym z podstawowych celów każdej organizacji powinno być stworzenie skutecznego systemu motywowania pracowników. Właściwa motywacja pracowników pozwala skuteczniej realizować zamierzone cele, gdyż pracownicy po prostu chętniej pracują i wykazują większą aktywność. Aby to osiągnąć, trzeba umieć rozpoznawać poszczególnych rodzaje motywacji pracowników oraz dostosowanie do nich systemów motywujących:
Motywacja wewnętrzna
Pracownicy, którzy są zmotywowani wewnętrznie, robią to z powodów takich jak rozwój osobisty, satysfakcja z pracy i poczucie spełnienia. Ten rodzaj motywacji mówi, że człowiekiem kieruje pewność (lub tylko prawdopodobieństwo!), że jego postępowanie doprowadzi go do osiągnięcia celu i cenionej nagrody [3]. Taki, który zaspokoi jego potrzeby.
Pracownicy zmotywowani wewnętrznie chętniej angażują się w swoją pracę, biorą odpowiedzialność za swoje zadania i czują się dumni ze swojej pracy. Menedżerowie mogą wspierać motywację wewnętrzną, oferując możliwości rozwoju osobistego i zawodowego, doceniając osiągnięcia pracowników i wyznaczając ambitne zadania.
Motywacja zewnętrzna
Z motywacją zewnętrzną mamy do czynienia, gdy pracowników motywują czynniki zewnętrzne, takie jak nagrody, uznanie, podwyżka pensji czy premie. W ostatnich latach da się zauważyć też większy udział pozapłacowych czynników motywacyjnych. Do nich należą między innymi:
- Świadczenia rzeczowe – np. Wynajem mieszkania pracownikowi, możliwość korzystania przez niego z auta służbowego, pokrycie kosztów szkolenia.
- Inwestycja w rozwój – chodzi tu zarówno o szkolenia i kursy związane z pracą, jak i z hobby. Wszystko to można zaoferować pracownikom poprzez system LMS.
- Udział w zarządzaniu – możliwość uczestnictwa pracowników w podejmowaniu kluczowych decyzji dotyczących przedsiębiorstwa.
- Elastyczny czas pracy – możliwość pracy zdalnej lub model pracy hybrydowej.
- Właściwa komunikacja i częsty feedback – uzyskiwanie szybko informacji zwrotnej oraz sprawna komunikacji na linii pracownik-kierownictwo tworzy dobrą atmosferę w pracy i podnosi ogólny well-being pracowników.
Pracownicy zmotywowani zewnętrznie mogą bardziej skupiać się na wyniku niż na procesie. Menedżerowie mogą wykorzystywać motywację zewnętrzną, aby motywować pracowników do osiągnięcia określonych celów lub ukończenia projektów w określonym czasie. Musimy jednak pamiętać, że nadmierne poleganie na motywacji zewnętrznej nie wystarczy. Pracownicy nadal będą potrzebować więcej czynników wyzwalających motywację wewnętrzną.
Motywacja społeczna
Relacje społeczne pracowników w pracy, szczególnie te ze współpracownikami i menedżerami, są tym, co napędza motywację społeczną. Pracownicy zmotywowani społecznie chętniej współpracują, skutecznie się komunikują i mają poczucie przynależności do miejsca pracy.
Menedżerowie mogą wspierać motywację społeczną, promując pozytywną kulturę pracy, zachęcając do działań budujących więzi w zespole oraz zapewniając częste informacje zwrotne i uznanie za osiągnięcia.
Ponadto pracownicy muszą otrzymywać informacje o działaniach firmy, o jej planach i jej sytuacji finansowej. Brak takich jasnych informacji sprzyja powstawaniu plotek, niedomówień i spekulacji. W takiej atmosferze braku zaufania trudno jest odczuwać motywację do lepszej pracy.
Motywacja zadaniowa
Wyliczając rodzaje motywacji pracowników, warto wziąć na tapet także motywację zadaniową. Motywacja zadaniowa ma miejsce, gdy pracowników motywuje chęć osiągnięcia określonych celów lub wyników. Pracownicy motywowani zadaniowo często charakteryzują się dużą samodzielnością, zorientowaniem na cel i koncentracją na wynikach.
W jaki sposób menedżerowie mogą wspierać motywację zadaniową? Najważniejsze jest określenie jasnych celów i oczekiwań wobec pracowników. Ponadto niezwykle istotne jest przekazywanie informacji zwrotnej na temat wyników i uznania. Menedżerowie powinni także tworzyć i proponować możliwości rozwoju zawodowego oraz przedstawiać spójną i jasną ścieżkę rozwoju kariery.
Motywacja leaderska
Z motywacją związaną z przywództwem mamy do czynienia, gdy pracownicy pracują lepiej i są bardziej zaangażowani, ponieważ pragną przewodzić projektom i kontrolować je. Ten specyficzny typ motywacji pracowników może zwiększać prawdopodobieństwo poszukiwania ról przywódczych lub stanowisk władzy.
W tym przypadku rola menedżerów powinna koncentrować się na ambicjach przywódczych tych pracowników. Organizacja powinna oferować im wiele możliwości zarządzania i włączać ich w procesy decyzyjne. Menedżerowie powinni także nagradzać osiągnięcia przywódcze i inwestować w szkolenia przywódcze.
Wspieraj różne rodzaje motywacji pracowników z LMS. Sprawdź, jak!
Learning Management System (LMS) to coraz popularniejszy rodzaj oprogramowania, który pomaga organizacjom zarządzać i realizować programy szkoleń i rozwoju pracowników. Ponadto odgrywa kluczową rolę w procesach motywacyjnych poprzez:
- zapewnienie spersonalizowanych możliwości uczenia się,
- oferowanie atrakcyjnych treści szkoleniowych,
- śledzenie postępów i wydajności pracowników,
- grywalizację i certyfikację,
- oferowanie możliwości uzyskania informacji zwrotnej i uznania.
LMS pomaga także menedżerom wspierać różne rodzaje motywacji pracowników, w tym wewnętrzną i zewnętrzną, społeczną i leaderską, zapewniając im możliwości uczenia się zgodne z ich zainteresowaniami i celami zawodowymi. W ten prosty sposób pracownicy czują się doceniani i wspierani w rozwoju osobistym i zawodowym. Dzięki temu organizacje zyskują zmotywowanych, zaangażowanych i kreatywnych pracowników, którzy chcą ciężko i efektywniej pracować na wyniki firmy.
[1] J.R. Schermerhorn, Zarządzanie – kluczowe koncepcje, tłum. A. Ehrlich, PWE, Warszawa 2008, s. 259.
[2] J.A.F. Stoner, Ch. Wankel, Zasady zarządzania organizacjami, PWE, Warszawa 1997, s. 358.
